بسم الله الرحمن الرحیم
هفتمین نشست از سلسله نشستهای پرسمان اندیشه در نهج البلاغه ، به همت انجمن علمی مطالعات نهج البلاغه ایران با موضوع « سلامت معنوی در نهج البلاغه ( مبانی ، ویژگیها و موانع )» و سخنرانی دکتر نسیبه یداله پور (پژوهشگر علوم و معارف نهج البلاغه )، مورخ ٨ شهریورماه ١۴٠٢ بصورت مجازی برگزار شد . 🔸دکتر نسیبه یداله پور در ابتدای این نشست با اشاره به اینکه از ابتدای خلقت ، سالم ماندن از گزند گرما و سرما ، حمله حیوانات وحشی ، هجوم دشمنان و سرایت انواع بیماریها ، دغدغه مادی بشر بوده است ، گفت : نیازهای انسان دو بعدی ، فقط به مسائل مادی محدود نمیشود و سلامت روح غیر مادی او – که در منابع دینی همان حقیقت اصلی وجود اوست – از دغدغه های مهم انسان است؛ به همین خاطر خداوند انبیا را برای هدایت بشر و ایجاد تعادل بین این دو بُعد ، فرستاد و کتب ادیان آسمانی را به عنوان دستور العمل برای گذار سالم از این مرحله ارسال کرد . وی درباره تاریخگذاری سلامت معنوی بیان داشت : اولین انسانی که به کره ی خاکی پای نهاد ، حضرت آدم – علیه السّلام -،پیامبر خدا بود؛ از این رو میتوان دغدغه دستیابی به سلامت معنوی را مانند سلامت جسمی به قدمت تاریخ بشر دانست . این پژوهشگر و محقق حوزه و دانشگاه اظهار داشت : امروزه سلامت معنوی به عنوان رکن چهارم سلامت در سازمان بهداشت جهانی به شمار میرود و در کنار سلامت جسمانی ، سلامت اجتماعی و سلامت روانی از اهمیت خاصی برخوردار می باشد
🔸 وی سلامت معنوی را ایجاد حالتی متعادل در احوالات روحی و رفتارهای فرد در ارتباط با خدا ، خود ، اجتماع و طبیعت دانست و افزود : سلامت معنوی با معیار اسلامی در سه بعد بینشی ، گرایشی ، کنشی ظهور می یابد و آرامش ، اعتماد و اطمینان محصول آن خواهد شد؛ آرامشی که فقط محدود در دنیای مادی نیست و به دنیای پس از مرگ انتقال می یابد . یداله پور ادامه داد : هرچند عبارت « سلامت معنوی » در قرآن و نهج البلاغه به کار نرفته ، اما در عوض استعمال تعابیری همچون«حیات طیبه » و « قلب سلیم » از نظر مفهومی به سلامت معنوی نزدیک دانسته شده . دکتر نسیبه یداله پور سپس به بررسی ترکیب سلامت در نهج البلاغه پرداخت و گفت : در نهج البلاغه مشتقات واژه ی سلم به صورت مصدر ، صفت و فعل بیش از ۶۰ بار با معانی متفاوت به کار رفته است . در معانی آسایش ، صلح ، امان ، آشتی ،سلامت ، سالم ، تسلیم ( شدن )، اسلام آوردن و سلام کردن استعمال شده است . 🔸 این پژوهشگر افزود : سلامت معنوی با رویکرد اسلامی زمانی محقق میشود که معرفت و بینش ، احساسات و گرایش
عملکرد و کنش افراد در چارچوب اسلامی قرار بگیرد و برای قرار گرفتن در این چار چوب باید به دین رجوع کرد؛ آنچه در تعریف دین آورد ه اند مجموعه ای است از دستورات الهی در قالب اعتقادات ، احکام و اخلاقیات که مکمل و متمم همدیگر هستند و اگر به طور همه جانبه در زندگی مورد استفاده قرار بگیرند ، سلامت معنوی فردی و اجتماعی محقق میشود . 🔸 نگارنده رساله سلامت معنوی در نهج البلاغه بیان کرد : ویژگیهای سلامت معنوی در سه حیطه ی بینشی و معرفتی ،عاطفی و گرایشی و منشی واکنشی قابل دسته بندی است . انسان دارای سلامت معنوی در حیطه بینشی اهل تفکر ،توکل و توبه است و به نبی و امام به عنوان انسان کامل ، جهت الگو گیری باور دارد . وی ادامه داد : پایه های عاطفی ارتباط انسان با خدا به صورت محبت و عشق بروز میکند . در کلام حضرت علی -علیه السّلام – محبوب خدا شدن با تأسی ویژگیهایی چون خوف و رجا ، مرگ آگاهی ، ذخیره ی عمل صالح ، بسیار یاد خدا کردن ، دل کندن از شهوات ، همراهی نکردن با هواپرستان ، عمل به حق و عدالت و … به دست می آید و ساختار عاطفه و عشق انسان را به این سمت هدایت میکند که خداوند ، معصومین – علیهم السلام – حق و عدالت در اولویت هستند تا انسانها دایره محبتی خو د را به سمت این ساختار جهت دهی کنند .
